نشست نقد و بررسي رمان «كارت پستال» نوشته «روح انگيز شريفيان» روز 13بهمن ۱۳۸۷در دفتر «انتشارات مرواريد» برپا شد.
«اسدالله امرايي» مترجم و منتقد ادبي گفت: رمان كارت پستال در حوزه ادبيات فمينيستي نميگنجد و كاري كلاسيك با تكيه بر ادبيات مهاجرت است. وي در ادامه افزود: كارت پستال رماني خواندني و جذاب است ولی معناهاي پنهاني در آن وجود ندارد.
«امير حسين خورشيدفر» داستان نویس و منتقد ادبی نيز به روند شكلگيري جريان خاصي در داستاننويسي از دهه 70 به اين سو اشاره كرد و گفت: از اوايل دهه 70 به اين سو، جرياني در داستاننويسي داريم كه با تسامح ميشود نامش را تاكيد بر زندگي طبقه متوسط گذاشت.
وي افزود: در اين دوران زنان داستاننويس و شخصيتهاي زن، مهم ميشوند. رمان قرن 19 اروپا هم به طبقه زنان ميانسال توجه ميكنند و اين جريان در داستاننويسي فارسي نقطه عطفي است.
خورشيدفر سپس دو نوع كنش را در داستان كارت پستال برشمرد و توضيح داد: از نظر خاصيت روايي دو نوع كنش در داستان داريم؛ كنشهايي كه يك بار به وقوع ميپيوندند و كنشهايي كه تكرار ميشوند و داستان، تلفيقي از اين دو كنش است. در كارت پستال جهاني شكل ميگيرد كه بيشتر متمايل به كنشهاي تكراري است. او در ادامه تاكيد كرد: «كارت پستال» به قابي با موضوعات تاثربرانگيز گفته ميشود و وقتي از مفاهيم به صورت بستهبندي استفاده شود، رمان نميتواند كاركرد مناسبي ارايه دهد.
«امير حسين خورشيدفر» داستان نویس و منتقد ادبی نيز به روند شكلگيري جريان خاصي در داستاننويسي از دهه 70 به اين سو اشاره كرد و گفت: از اوايل دهه 70 به اين سو، جرياني در داستاننويسي داريم كه با تسامح ميشود نامش را تاكيد بر زندگي طبقه متوسط گذاشت.
وي افزود: در اين دوران زنان داستاننويس و شخصيتهاي زن، مهم ميشوند. رمان قرن 19 اروپا هم به طبقه زنان ميانسال توجه ميكنند و اين جريان در داستاننويسي فارسي نقطه عطفي است.
خورشيدفر سپس دو نوع كنش را در داستان كارت پستال برشمرد و توضيح داد: از نظر خاصيت روايي دو نوع كنش در داستان داريم؛ كنشهايي كه يك بار به وقوع ميپيوندند و كنشهايي كه تكرار ميشوند و داستان، تلفيقي از اين دو كنش است. در كارت پستال جهاني شكل ميگيرد كه بيشتر متمايل به كنشهاي تكراري است. او در ادامه تاكيد كرد: «كارت پستال» به قابي با موضوعات تاثربرانگيز گفته ميشود و وقتي از مفاهيم به صورت بستهبندي استفاده شود، رمان نميتواند كاركرد مناسبي ارايه دهد.
«بلقيس سليماني» رمان نویس و منتقد، نيز در ادامه اين نشست موضوعاتي چون هويت زنانه و ويژگيهاي داستانهاي مهاجرت در رمان «كارت پستال» را مطرح كرد و اظهار داشت: آيا واقعا اين اثر در محوريت زنانگي و هويت زنانه است يا مركز ثقل آن داستان مهاجرت است... به نظر من در وهله اول اين رمان متاثر از ادبيات مهاجرت است.
نويسنده «خاله بازي»با اشاره به ويژگيهاي ساختاری سنتي كتاب خاطرنشان كرد: من فكر ميكنم این رمان سنتي است و ساختاري كارت پستالي ندارد. در كارت پستال هر بخش ميتواند رنگ و بويي جدا و متفاوت داشته باشد؛ ولي در داستان فقط دغدغههاي راوي ارايه میشود.
او كه موضوع اضمحلال خانوادگي را موضوعي تكراري در فضاهاي داستاني دانست افزود: در رماني با اين ساختار سنتي موضوع متلاشي شدن و اضمحلال خانواده مطرح ميشود كه ما اين فرم را بارها تجربه كردهايم.
وي گفت: نويسنده در شكل سنتی به واكاوي زندگي خودش پرداخته و اگر تلاشش اين بوده كه مدرن كار كند، موفق نبوده. توصيف اين شخصيت ساكنتر و يك لايهتر از آن است كه ما بتوانيم آن را رمان مدرن به شمار آوريم.
نويسنده «خاله بازي»با اشاره به ويژگيهاي ساختاری سنتي كتاب خاطرنشان كرد: من فكر ميكنم این رمان سنتي است و ساختاري كارت پستالي ندارد. در كارت پستال هر بخش ميتواند رنگ و بويي جدا و متفاوت داشته باشد؛ ولي در داستان فقط دغدغههاي راوي ارايه میشود.
او كه موضوع اضمحلال خانوادگي را موضوعي تكراري در فضاهاي داستاني دانست افزود: در رماني با اين ساختار سنتي موضوع متلاشي شدن و اضمحلال خانواده مطرح ميشود كه ما اين فرم را بارها تجربه كردهايم.
وي گفت: نويسنده در شكل سنتی به واكاوي زندگي خودش پرداخته و اگر تلاشش اين بوده كه مدرن كار كند، موفق نبوده. توصيف اين شخصيت ساكنتر و يك لايهتر از آن است كه ما بتوانيم آن را رمان مدرن به شمار آوريم.
در ادامه اين نشست «الاهه دهنوي» مترجم و منتقد، نيز با بيان ويژگيهاي داستان مهاجرت اظهار داشت: در ادبيات مهاجرت آدمهايي هستند كه به گونهاي از سرزمين خودشان رانده شدهاند و مساله اصليشان بحران هويت است. در اين گونه داستانها ما شاهد كشمكشهاي شخصيت داستان در محيط جديد هستيم.
وي افزود: در «كارت پستال»، راوي در ابتدا تلاش ميكند كه به كشور برگردد، ولي موفق نميشود و درنهايت تصميم به ماندن ميگيرد.
دهنوی تصريح كرد: ما در اين داستان از یک سو، فضایی شخصي از يك فرد درباره وطنش ميبينيم و از طرفي دیگر، با دغدغههاي ذهني او و مشكلاتش با تعدادي از افراد خانواده مواجه میشویم. آنچه مسلم است در نهايت، اين فضا به عمق نميرسد كه شما به معضل هويت در ادبيات مهاجرت برسيد.
سليماني نيز با تاکید بر گفتههاي دهنوي تصريح كرد: در واقع شما اگراين آدم(راوي داستان) را به ايران بياوريد، هيچ اتفاقي نميافتد.
وي افزود: در «كارت پستال»، راوي در ابتدا تلاش ميكند كه به كشور برگردد، ولي موفق نميشود و درنهايت تصميم به ماندن ميگيرد.
دهنوی تصريح كرد: ما در اين داستان از یک سو، فضایی شخصي از يك فرد درباره وطنش ميبينيم و از طرفي دیگر، با دغدغههاي ذهني او و مشكلاتش با تعدادي از افراد خانواده مواجه میشویم. آنچه مسلم است در نهايت، اين فضا به عمق نميرسد كه شما به معضل هويت در ادبيات مهاجرت برسيد.
سليماني نيز با تاکید بر گفتههاي دهنوي تصريح كرد: در واقع شما اگراين آدم(راوي داستان) را به ايران بياوريد، هيچ اتفاقي نميافتد.